In gesprek met Albert van Dijk
In zijn borrellezing komende vrijdag 19 mei zal Albert ingaan op de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog. Met het oog daarop stelden wij hem een aantal vragen. Kaartjes voor de lezing kunnen gekocht worden via deze link.
‘Het heden is niet te begrijpen zonder kennis van het verleden’
De gevolgen van de Eerste Wereldoorlog.
In deze jachtige tijden is er veel te weinig aandacht voor geschiedenis en de historische wortels van het huidige wereldgebeuren. Daarvan is Albert van Dijk, namens Forum voor Democratie, lid van zowel de Gemeenteraad van Achtkarspelen als de Provinciale Staten van Friesland, vast overtuigd.
Dat is ook waarom hij besloot Geschiedenis te gaan studeren en vervolgens als docent Geschiedenis en Economie voor de klas te gaan staan. In zijn borrellezing komende vrijdag zal hij ingaan op de betekenis van de Eerste Wereldoorlog voor de dag van vandaag.
Vanwaar die belangstelling voor de Eerste Wereldoorlog?
Terwijl in het politieke debat vaak verwezen wordt naar de Tweede Wereldoorlog, is volgens mij de Eerste Wereldoorlog in veel opzichten beslissend geweest voor de huidige tijd. In een aantal landen in Europa luidde deze oorlog het einde in van de monarchie. Kijk naar de Habsburgse monarchie. Kijk naar het Russische tsarenrijk. Kijk naar Duitsland. Bijna had ook in Nederland de revolutie gewonnen. Daarvoor in de plaats kwam in genoemde landen een republiek. Die ontaardde op haar beurt al snel in een dictatuur met de opkomst van Stalin in Rusland en Hitler in Duitsland.
Daar ga je vast nog veel meer over vertellen in je borrellezing. Maar was de Eerste Wereldoorlog toch niet het gevolg van het vermaledijde nationalisme?
Dat is inderdaad het verhaal dat je vaak hoort. Maar het nationalisme en het daarbij behorende patriottisme stamt uit de Middeleeuwen. Het komt voort uit het gevoel te behoren tot een bepaald volk, het hebben van een eigen taal en het duidt vaak op een regionale binding. Maar na de Franse Revolutie werd het nationalisme een sentiment dat door de staat werd ingezet om het volk te mobiliseren in de strijd om de hegemonie. Het kreeg toen ook sterk imperialistische trekken.
Dat zie je tegenwoordig ook weer terugkomen in het Oekraïne-conflict…
Ja, daar zie je bij de Oost-Oekraïners die gehechtheid hebben aan de eigen taal, de eigen regio. Om die reden is er altijd een sterk streven naar autonomie geweest ten opzichte van het regime in Kiev. Dat op tradities gebaseerde nationalisme leidt tot spanningen met het meer modern-imperialistisch ingestelde nationalisme van de West-Oekraïners onder leiding van president Zelenski en de belangen van de oligarchen wiens belangen hij vertegenwoordigt. En dan hebben we het nog niet eens over de rol van het Amerikaanse nationalisme in dit hele conflict!
Zo wordt geschiedenis ineens heel actueel!
Ja, dat is ook wat geschiedenis zo interessant maakt. Het heden is niet te begrijpen zonder inzicht te hebben in het verleden.
We zijn heel benieuwd naar wat je ons allemaal nog meer te vertellen hebt tijdens je borrellezing morgenmiddag…
Ik heb er zin in!
