Op vrijdag 10 juni gaf Ralf Dekker om een borrellezing op het partijkantoor van Forum voor Democratie.
Hoe ontstaat olie eigenlijk? Voordat Ralf Dekker bedrijfskunde studeerde en carrière maakte in het bankwezen, studeerde hij geologie. Zijn belangstelling voor de geologie heeft hem nooit losgelaten. Vrijdag zal hij in zijn borrellezing spreken over een sensationele, alternatieve theorie over het ontstaan van olie en gas.
Werd er in de jaren zeventig, toen jij geologie studeerde, ook al gesproken over de noodzaak van een energietransitie?
Over een energietransitie werd niet gesproken, maar er was natuurlijk wel voortdurend sprake van schaarste. Al in de jaren zestig had men het over peak oil: dat we aantoonbaar aan de top zitten van de hoeveelheid olie die we per jaar uit de grond kunnen halen en dat die hoeveelheid daarna alleen maar minder zou worden. Maar dat peak oil-moment schoof alleen maar op.
De algemene aanname is dat olie onder hoge druk in een periode van miljoenen jaren is ontstaan uit organisch materiaal. Als olie uit organisch materiaal ontstaan is, impliceert dat ook dat de voorraad eindig is. De theorie van abiotische olie is eigenlijk heel aannemelijk: de aardbol is enorm en kun je zien als een grote bol mineralen. Als geoloog vind ik het fascinerend dat we maar heel weinig weten over wat er diep in de aarde gebeurt. De aarde heeft een straal van 6.400 kilometer. Mijnbouw en het boren naar gas en olie gebeurt alleen in een hele dunne buitenste schil. Ik ben wel eens in de diepste mijn van Europa geweest, een kalimijn in Engeland; die is 1.500 meter diep. Dan krijg je wel een beetje gevoel voor verhoudingen.
Wat is de kern van de theorie over abiotische olie?
Na de Tweede Wereldoorlog ging de Sovjet-Unie onder Stalin intensief onderzoek doen naar olie. Hij had alleen olie in Bakoe en zag dat je geen oorlog kon voeren zonder olie. De Sovjets kwamen tot een heel andere theorie dan de Amerikanen. Ze gingen ervan uit dat olie het product is van processen diep in de aarde. Op 100 kilometer diepte is de druk groot genoeg om olie te laten ontstaan. Uit allerlei kool- en waterstofverbindingen kan daar olie ontstaan. Op basis van deze theorie zijn de Russen naar olie gaan zoeken, en niet zonder succes. Er zijn ook wel voorbeelden bekend van olievelden die leeg waren gepompt, maar die jaren later weer vol zaten met olie.
Rond het jaar 2000 is deze theorie ook in het Westen onder de aandacht gekomen. In 2002 schreef Thomas Gold zijn boek The Deep Hot Biosphere waarin hij deze theorie uitlegt. Die Gold was echt een homo universalis die in verschillende wetenschapsgebieden belangrijke ontdekkingen heeft gedaan. Hij heeft de Zweedse regering er eens van overtuigd om in diepe gesteenten te gaan boren, omdat daar volgens hem olie te vinden zou zijn en dat bleek ook het geval te zijn.
Ook als we aannemen dat olie en gas fossiel zijn, is de eindigheid van die voorraden dan een probleem?
De laatste twintig jaar hebben we ieder jaar meer olie en gas gevonden dan we gebruikt hebben. En de exploratie staat nu op een laag pitje. De periode van energiezekerheid die we kunnen overzien is nog nooit zo lang geweest. Met de huidige technologie en de beschikbare reserves kunnen we de hele mensheid nog zeker 200 jaar van ‘fossiele’ energie voorzien.
Het angstscenario dat we binnenkort zonder olie en gas zitten, komt echt voort uit de hybris van de menselijke soort. De aarde kan wel tegen een stootje en is echt geen oud vrouwtje dat je moet helpen met oversteken.
Op vrijdag 10 juni geeft Ralf Dekker om 17:00 een borrellezing op het partijkantoor van Forum voor Democratie (Herengracht 74). Gratis aanmelden kan hier.
